Εξυπηρετεί ο Τύπος την αντικειμενική πληροφόρηση; Μήπως η στρεβλή παρουσίαση γεγονότων συνιστά ένα ακόμη έγκλημα, διά του Τύπου αυτή τη φορά;
Το θέμα ήταν η υπόθεση «spices» που απασχόλησε τον Τύπο πριν από ένα χρόνο περίπου: αφορούσε την έφοδο της αστυνομίας στο ομώνυμο μπαρ για σεξουαλικές μειονότητες και τη σύλληψη 11 ατόμων για διακίνηση πορνογραφικού υλικού παιδοφιλικού περιεχομένου μέσω Ιντερνετ, μαστροπεία, κατοχή και χρήση ναρκωτικών, ασέλγεια παρά φύση και άσεμνα δημοσιεύματα και την αυτοκτονία ενός εκ των συλληφθέντων στα κρατητήρια.
Δύο φοιτητές στο Τμήμα Κοινωνιολογίας της Παντείου, η Εύη Μπούκλη και ο Παναγιώτης Κάππας, στο πλαίσιο του σεμιναρίου «Κοινωνικές αναπαραστάσεις του εγκλήματος και ΜΜΕ», μελέτησαν τα γεγονότα και τη μεταφορά τους από τέσσερις εφημερίδες (μία γνώμης, μία κυβερνητική γνώμης, μία λαϊκή και μία σκανδαλοθηρική) την περίοδο 24-26/2/2003 και πρόσφατα παρουσίασαν τα συμπεράσματά τους: ότι σε διαφορετικό βαθμό η κάθε μία συντέλεσαν στην κατασκευή του ομοφυλόφιλου τέρατος, με μία εξ αυτών (σκανδαλοθηρική) να ανάγει την ομοφυλοφιλία σε ποινικό αδίκημα και πλην μίας εξαίρεσης -εφημερίδα γνώμης- δεν έμειναν στην πραγματική παρουσίαση των γεγονότων.
Τα ευρήματα από τη μελέτη τους παρουσιάζουν αρκετό ενδιαφέρον καθώς:
**Και στις τέσσερις εφημερίδες δημοσιεύτηκαν τα ονόματα, επαγγέλματα και ηλικίες των κατηγορουμένων στην υπόθεση, γεγονός που προκάλεσε διαμαρτυρία του Συνηγόρου του Πολίτη για την παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητάς τους και δεν καλύφθηκε από τον Τύπο.
«Διωκόμενο έγκλημα»
*Οι δύο εφημερίδες γνώμης, μαζί με τη λαϊκή, παρουσίασαν ως κύριο θέμα την παιδοφιλία, η κυβερνητική γνώμης μάλιστα «έπαιζε» στους τίτλους με τη λέξη «παιδεραστία» κι ας μην υπήρχε τέτοια κατηγορία, ενώ η σκανδαλοθηρική ανήγαγε την ομοφυλοφιλία σε διωκόμενο έγκλημα.
**Σκανδαλοθηρική και κυβερνητική εφημερίδα γνώμης έδωσαν μεγαλύτερη έκταση στο θέμα, ενώ πρωτοσέλιδο έγινε στη σκανδαλοθηρική και τη λαϊκή.
**Στα ψιλά των εφημερίδων γνώμης και λαϊκής πέρασε η αυτοκτονία στα κρατητήρια σε αντίθεση με την κυβερνητική γνώμης και τη σκανδαλοθηρική. Την ίδια περίοδο υπήρξαν εκπομπές σε σκανδαλοθηρικά τηλεοπτικά κανάλια -ένα ανήκει στον ίδιο όμιλο με τη σκανδαλοθηρική εφημερίδα- τα οποία ανακύκλωσαν το θέμα. «Μερικά κανάλια και έντυπα κατασκευάζουν έναν κοινό κωδικα επικοινωνίας, μια κοινή στερεοτυπική ηθική που αναπαράγεται σαν να είναι η κυρίαρχη», παρατηρούν οι φοιτητές. «Η αυτοκτονία παρουσιάστηκε ως η "μετάνοια του τέρατος", ως λύτρωση από την επικινδυνότητά του».
**Η σκανδαλοθηρική, την ημέρα της αυτοκτονίας, συνεχίζει να συγχέει το έγκλημα της παιδεραστίας με την ομοφυλοφιλία: «Ο Α.Κ. (σ.σ. δημοσιεύει ξανά το όνομά του), ένας από τους βασικούς κατηγορούμενους για το κύκλωμα ομοφυλοφιλίας και παιδοφιλίας, κρεμάστηκε, χωρίς κανείς από τους αστυνομικούς να αντιληφθεί το παραμικρό!»
Επαινοι στα όργανα
**Η κυβερνητική εφημερίδα γνώμης δικαιολόγησε πλήρως τον κρατικό μηχανισμό, επαινώντας χώρους κράτησης και αστυνομικά όργανα: η αλήθεια είναι ότι τα συγκεκριμένα κρατητήρια (ΓΑΔΑ) είχαν χαρακτηριστεί απαράδεκτα από την Επιτροπή Ανθρώπινων Δικαιωμάτων της Ε.Ε., η κράτηση σε αυτά χαρακτηριζόταν ως «βασανιστήριο», ενώ ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης είχε δεσμευτεί ενώπιον της Επιτροπής να τα είχε ήδη κλείσει δύο μήνες πριν από την αυτοκτονία.
**Η ίδια εφημερίδα εντάσσει το θέμα σε ένα γενικότερο πλαίσιο επικινδυνότητας για τους ανήλικους που κινδυνεύουν από ομοφυλόφιλους-παιδεραστές. Κάτω από το γενικό τίτλο «Βρόχος για τον παιδεραστή», που αναφερόταν στον αυτόχειρα, δημοσιεύτηκαν: είδηση και φωτογραφία του Βέλγου παιδεραστή-δολοφόνου Ντιτρού, «συνδέοντας τον αυτόχειρα, ο οποίος ήταν κατηγορούμενος για διακίνηση πορνογραφικού υλικού με ανήλικα στο Διαδίκτυο, με μια κραυγαλέα περίπτωση κατηγορούμενου για παιδεραστία και δολοφονίες των ανήλικων θυμάτων του», καθώς και είδηση για 13χρονη την οποία εκπαίδευσαν να κλέβει πορτοφόλια. Ακριβώς στη διπλανή σελίδα υπάρχει ολοσέλιδο θέμα για την παιδική πορνεία στην Αθήνα. «Συνολική παρουσίαση η οποία αναπαράγει το στερεότυπο ότι τα αγγελούδια απειλούνται από τους διαβολικούς ομοφυλόφιλους, διαφθορείς. Η υπόθεση "spices" εντάσσεται σε μια συνωμοσία παιδεραστών-ομοφυλοφίλων, οι οποίοι δρουν υπόγεια απειλώντας την κοινωνική συναίνεση. Από κοινού με τη σκανδαλοθηρική εφημερίδα, η ομοφυλοφιλική συμπεριφορά εμφανίζεται ως επικίνδυνη, συνδέει την πορνογραφία με την παιδεραστία ως γενική χαλάρωση ηθών, έτσι ώστε να γίνεται επιτακτικό το αίτημα για προστασία της παιδικής ηλικίας από το Ιντερνετ όπου δρουν οι διαφθορείς της» συμπεραίνει η εργασία.
Αφηρημένη εικόνα
**Μόνο η μη κυβερνητική εφημερίδα γνώμης δε χρησιμοποιεί φωτογραφικό υλικό. Αυτό συνίσταται σε απεικονίσεις παιδικής πορνείας, ιστοσελίδες σχετικών μπαρ ή πορνογραφικών δικτύων στο Διαδίκτυο και σκανδαλοθηρική-κυβερνητική μέχρι και φωτογραφίες από το εσωτερικό του συγκεκριμένου μπαρ.
**Η σκανδαλοθηρική δημοσιεύει φωτογραφία από το εξωτερικό του σπιτιού του αυτόχειρα και διαφημιστικό της επιχείρησής του όπου ευκρινώς διακρίνονται διεύθυνση, τηλέφωνο κ.λπ., ώστε ο διασυρμός να είναι πλήρης - την ίδια ημέρα που δημοσίευει την είδηση της αυτοκτονίας του. Χαρακτηρίζει τον αυτόχειρα βασικό κατηγορούμενο για ομοφυλοφιλία -η οποία δεν διώκεται, και παιδεραστία- για την οποία δεν κατηγορούνταν. Δημοσιεύει επίσης εκτενή αποσπάσματα από την επιστολή μετάνοιας του αυτόχειρα, ενώ έχει εκτενές ρεπορτάζ -κατηγορώ για τις παραλείψεις της αστυνομίας και την προσπάθεια αποσιώπησης του σημειώματός του- σημειώνεται ότι και η μη κυβερνητική εφημερίδα γνώμης αφήνει αιχμές για τυχόν ευθύνες της αστυνομίας. Επιχειρεί, τέλος, να συγκαλύψει τον εξευτελισμό του αυτόχειρα στον οποίο προέβη, παρουσιάζοντάς τον σε άλλο ρεπορτάζ ως κάποιον από τους συλληφθέντες και όχι αυτόν τον οποίο κατονομάζει κραυγαλέα.
**«Η συνολική παρουσίαση του θέματος νομιμοποιεί πλήρως τη δράση του κατασταλτικού μηχανισμού, καθώς προβάλλει την αναγκαιότητα επιχείρησεων αρετής σε χώρους ομοφυλόφιλων αποπροσανατολίζοντας την κοινή γνώμη από φλέγοντα ζητήματα, όπως ήταν τότε ο πόλεμος στο Ιράκ και οι πρόσφατες θεομηνίες».
**Και ο αντίλογος; Εν προκειμένω η αντίδραση των «σεξουαλικών μειονοτήτων» δεν εμφανίστηκε παρά μόνο στη μη κυβερνητική εφημερίδα γνώμης και σε πολύ μικρό ρεπορτάζ. Η καταγγελία τους υπήρξε άμεση, ενώ το γεγονός σπίλωσής τους τους οδήγησε στη συγκρότηση οργάνου πολιτικής πίεσης των σεξουαλικών μειονοτήτων με την επωνυμία «πολύχρωμο φόρουμ» στο οποίο συμμετέχουν οργανώσεις ομοφυλόφιλων-γυναικών και ανδρών, αμφισεξουαλικών και τρανσέξουαλ.
Ομο-ετεροφυλοφιλία
Στη σχετική ανακοίνωσή τους μιλούν για γενικευμένη επίθεση κατά της γενετήσιας ελευθερίας, την απαξίωση κάθε συμπεριφοράς που δεν ακολουθεί το κυρίαρχο μοντέλο και σημειώνουν πως «η διακίνηση παιδικής πορνογραφίας ή η σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση ανηλίκων είναι εγκλήματα που δεν συνδέονται κατ' ανάγκην με το σεξουαλικό προσανατολισμό. Πολύ περισσότερο όταν οι στατιστικές σε ολόκληρο τον κόσμο αποδεικνύουν ότι βαρύνουν κυρίως τον ετεροφυλικό σεξουαλικό προσανατολισμό και είναι πρόβλημα συχνά ενδοοικογενειακό».
Μπορεί όλη αυτή η διαστρέβλωση να συνιστά ένα έγκλημα διά του Τύπου; Ισως και δυστυχώς όχι το μόνο. Οπως παρατηρούν εύστοχα οι μελετητές, ακόμη και σήμερα μεγάλη μερίδα του Τύπου συνδέει την υπόθεση Ντιτρού με την ομοφυλοφιλία, ενώ η αλήθεια είναι ότι τα ανήλικα θύματά του ήταν κοριτσάκια...
Πηγή : Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου