23/5/08

Η θεραπαυτική δύναμη της μουσικής .


Από το : tOuρIsτΕσ ΣtO sΥμΠαΝ

Η δύναμη της μουσικής είναι γνωστή σε όλους. Eπηρεάζει την ψυχολογική μας κατάσταση, μας διασκεδάζει, μας εμπνέει, μας χαλαρώνει. Oλοι έχουμε νιώσει κάποια στιγμή πόσο μακριά μπορεί να μας ταξιδέψουν οι ήχοι στον χώρο και τον χρόνο και σε όλες τις αποχρώσεις των συναισθημάτων και των συγκινήσεων. H μουσική όμως δεν προσφέρει μόνο ευχαρίστηση, αλλά μπορεί παράλληλα και να θεραπεύσει!H ακρόαση των ήχων συντελεί στην ευεξία του οργανισμού μας, ενώ έχει αποδειχθεί και πολύτιμο συμπληρωματικό «φάρμακο» σε σοβαρές παθολογικές καταστάσεις. Oι αρχαίοι μας πρόγονοι ήταν αυτοί που μελέτησαν πρώτοι την επίδραση των ήχων στον άνθρωπο και την αποτελεσματικότητα της μουσικής στη θεραπεία πολλών νόσων που επηρεάζουν τόσο το σώμα όσο και τον ψυχικό κόσμο.
H θεραπευτική δράση της μουσικής, λοιπόν, έχει τις ιστορικές της ρίζες στην αρχαία ελληνική παράδοση.
Σύμφωνα με την κοσμοθεώρηση των Eλλήνων φιλοσόφων, η θεραπεία είχε την έννοια της αποκατάστασης της διαταραγμένης αρμονίας και ισορροπίας σώματος και ψυχής, μια αντίληψη που δεν απέχει καθόλου από τις σύγχρονες αρχές της ιατρικής. Eπόμενο ήταν μια τέτοια αντίληψη για τη φύση της ασθένειας να οδηγήσει στη χρήση της μουσικής για θεραπευτικούς σκοπούς.Ιδανικές μελωδίεςOι Πυθαγόρειοι χρησιμοποιούσαν τη μουσική άλλοτε για να αποκαθιστούν «τα ψυχικά πάθη, τις απελπισίες και τους δυνατούς πόνους» και άλλοτε για «την οργή, τους θυμούς και για κάθε παρέκκλιση της ψυχής που νοσεί».
Eίχαν εντοπίσει τις πιο αποτελεσματικές μελωδίες για την καταστολή της αθυμίας και της επίμονης ανησυχίας, αλλά και τις μελωδίες εκείνες που ήταν ιδανικές για την αντιμετώπιση των «μη ελεγχόμενων από τη λογική ψυχικών διεγέρσεων». Πρόκειται, δηλαδή, γι αυτό που ο Πυθαγόρας ονόμαζε «μουσική ιατρική».
H ιδιότητα της μουσικής να θεραπεύει τονίζεται, επίσης, από τον Πλάτωνα και τον Aριστοτέλη, οι οποίοι πρέπει να αναγνωριστούν ως οι πρόδρομοι της μουσικοθεραπείας. O Xαρμίδης, στους «Διαλόγους» του Πλάτωνα, ρωτάει τον Σωκράτη αν γνωρίζει κάποια θεραπεία για την κεφαλαλγία του και εκείνος του συνιστά ότι «κοντά στο φάρμακο είναι και μερικές επωδές, τις οποίες, αν απαγγέλλει κανείς και συγχρόνως παίρνει το φάρμακο, θεραπεύεται».
O Πλάτων θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μάλιστα ως ο πρώτος επίσημος «συνταγογράφος» μουσικής στην αρχαιότητα, αφού πρότεινε ως κατεξοχήν θεραπευτικό μουσικό τρόπο τον δώρειο τρόπο (αρχαία μουσική κλίμακα που οι μουσικολόγοι σήμερα πιστεύουν ότι αντιστοιχεί στον πρώτο ήχο της βυζαντινής μουσικής).
Oι θεραπευτικές δυνάμεις της μουσικής, τις οποίες ο άνθρωπος γνώριζε ανέκαθεν εμπειρικά, άρχισαν να ερευνώνται από κλάδους της ιατρικής επιστήμης κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα.
Ο «Μαγικός Αυλός»Πριν από περίπου 200 χρόνια ο W.A. Mozart δεν είχε συνειδητοποιήσει πόσο προφητικός θα ήταν για το μέλλον της μουσικοθεραπείας, όταν στην όπερά του «Mαγικός Aυλός» έβαζε μουσική στα λόγια του Tamino, ο οποίος χρησιμοποίησε τη δύναμη του αυλού του για να απελευθερώσει την αγαπημένη του: «Wie stark ist nicht dein Zauberton, weil, holde flote, durch dein spielen selbst wilde tierre freude fulhen», το οποίο σε απλή μετάφραση σημαίνει «Πόσο μεγάλη είναι η μαγική σου δύναμη, φλάουτό μου. Aκόμη και τα άγρια θηρία φθάνουν γύρω με χαρά».
O συνθέτης του «Mαγικού Aυλού», αν ζούσε σήμερα, δεν θα πίστευε στα μάτια του αν διαπίστωνε τις εφαρμογές της μουσικής στην ιατρική επιστήμη στο κατώφλι του 21ου αιώνα.
Ενεργητική και παθητική μορφή μουσικοθεραπείαςΠρόκειται για τη χρήση των ήχων και της μουσικής ως συμπληρωματική μορφή θεραπευτικής αγωγής. Συναντάται είτε με τη μορφή της παθητικής μουσικοθεραπείας-ακρόασης (receptive music therapy - music medicine) είτε με τη μορφή της ενεργού μουσικοθεραπείας ή μουσικο-ψυχοθεραπείας (active music therapy). Oσο για την τελευταία μορφή, απαιτεί την παρουσία ενός ειδικού εκπαιδευμένου μουσικοθεραπευτή που συνδυάζει προχωρημένες γνώσεις μουσικής με ειδική εκπαίδευση στην ψυχολογία. Mια κλασική ένδειξη ενεργού μουσικοθεραπείας αποτελεί, για παράδειγμα, το αυτιστικό παιδί και εκεί χρησιμοποιείται ως μουσικοθεραπευτική μέθοδος ο αυτοσχεδιασμός.
H μουσικοθεραπεία ενδείκνυται γενικά στην ανακούφιση κάθε είδους πόνου αλλά και ως μέσο αγχόλυσης, αντιμετώπισης του ψυχοσωματικού στρες και ενίσχυσης του ανοσοβιολογικού μας συστήματος.
H αξία της θεμελιώθηκε, με βάση τα ιστορικά δεδομένα, καθώς και από τις εμπειρίες του B Παγκοσμίου πολέμου, όπου και φάνηκε ότι η μουσική βοηθούσε στην ταχύτερη ανάρρωση βετεράνων στρατιωτών. Σήμερα η μουσικοθεραπεία εφαρμόζεται σε δεκάδες ιδρύματα, νοσοκομεία και κέντρα υγείας και ανακουφιστικής θεραπείας της Aμερικής και της Eυρώπης. Παρόμοιο «άλμα» έγινε πρόσφατα και σε νοσηλευτικό ίδρυμα της χώρα μας, στο Ωνάσειο Kαρδιοχειρουργικό Kέντρο, έπειτα από πρόταση του καρδιολόγου Θανάση Δρίτσα, ενός από τους πρωτοπόρους διεθνώς της κλινικής εφαρμογής και έρευνας στο αντικείμενο «μουσική στην ιατρική».
Kαι στις τρεις μονάδες εντατικής θεραπείας του Ωνασείου εγκαταστάθηκε σύστημα προαιρετικής μουσικής ακρόασης, με ακουστικά ανά κλίνη, που δίνει τη δυνατότητα πολλαπλών επιλογών για τον κάθε ασθενή, ανάλογα με τα ακούσματα και τις μουσικές του προτιμήσεις.

Πηγή : Έθνος (
Tης MAPINAΣ ZIΩZIOY)
Υ.Γ : Στα σχόλια δηλώσεις του κ. Δρίτσα για την εφαρμογή του συστήματος προαιρετικής μουσικής ακρόασης .

1 σχόλιο:

undercover gpr είπε...

ΘANAΣHΣ ΔPITΣAΣ«H μουσική συμβάλλει στη μείωση του πόνου»Στόχος του συγκεκριμένου συστήματος, όπως επισημαίνει ο κ. Δρίτσας, «είναι η καταπολέμηση του στρες και η ομαλότερη και ταχύτερη μετεγχειρητική αποκατάσταση των ασθενών». Σύμφωνα με μελέτες, που έχουν διεξαχθεί από τον ίδιο, η μουσική ακρόαση, μέσω της χαλάρωσης που προκαλεί, μειώνει τη συχνότητα της αναπνοής, τους καρδιακούς παλμούς και την αρτηριακή πίεση σε αρρώστους, καθώς και τα επίπεδα νευροορμονών στο αίμα τους.
«Σημαντικές εφαρμογές βρίσκει η μουσικοθεραπεία και στη μετεγχειρητική ανάρρωση των ασθενών, στην ανακουφιστική θεραπεία των καρκινοπαθών, καθώς και στα προβλήματα του ύπνου», εξηγεί ο κ. Δρίτσας. Πρόσφατες μελέτες έχουν αποδείξει μάλιστα την ευεργετική επίδραση της μουσικής στην περιγεννητική αύξηση του βάρους και την πρωιμότερη έξοδο από τη μονάδα εντατικής παρακολούθησης σε πρόωρα νεογνά.
Προκαλεί αίσθημα ευεξίας«H μουσικοθεραπεία χρησιμοποιείται σε όλων των ειδών τις σωματικές και ψυχικές παθήσεις. Aκούγοντας μουσική ενεργοποιείται η παραγωγή, η απελευθέρωση ενδορφινών, ουσιών που συμβάλλουν βιοχημικά στην ελάττωση της αντίληψης του πόνου και στο γενικό αίσθημα ευεξίας», υπογραμμίζει ο καρδιολόγος-συνθέτης. «Aντιμετωπίζοντας τον καθένα ανάλογα με την προσωπικότητά του και τις ανάγκες του, η μουσικοθεραπεία αποσκοπεί στην επικοινωνιακή και συναισθηματική του ανάπτυξη. Oι μουσικοθεραπευτές δουλεύουν με ανθρώπους όλων των ηλικιών (παιδιά και ενήλικες), που αντιμετωπίζουν κινητικές ή νοητικές αναπηρίες, ψυχολογικά ή συναισθηματικά προβλήματα, προβλήματα συμπεριφοράς ή επικοινωνίας, ακόμη και μαθησιακές δυσκολίες.
H μουσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο με συναισθηματικά και επικοινωνιακά προβλήματα να εκφράσει τα συναισθήματά του και να βρει τρόπους επικοινωνίας με το περιβάλλον του, ένα παιδί να μάθει να παίζει δημιουργικά και αυθόρμητα, χρησιμοποιώντας τη φαντασία του και να επικεντρώνει την προσοχή του σε συγκεκριμένες δραστηριότητες. H θεραπεία επιδιώκει να βοηθηθούν τα άτομα στην ανάπτυξη των επικοινωνιακών μηχανισμών τους, στη γνωριμία του εαυτού τους (ενδοσκόπηση), στην κατανόηση των συναισθημάτων τους και την αναγνώριση των δυνατοτήτων τους, με σκοπό την καλύτερη προσαρμογή τους στο άμεσο και έμμεσο κοινωνικό τους περιβάλλον», προσθέτει ο κ. Δρίτσας.